در تهران کاخ های بیشماری ساخته شده است که مربوط به دوران قاجار و پهلوی می شود و تبدیل به جاذبه های تاریخی شهر تهران گردیده اند. کاخ هایی که در تهران واقع شده اند شامل: کاخ نیاوران، کاخ مرمر، کاخ گلستان، کاخ صاحبقرانیه، کاخ سلطنت آباد، شمس العماره، پل رومی، عمارت عثمانی و کوشک احمد شاهی می شود. ما در این مقاله سعی نموده ایم که هر آنچه را که هنگام رفتن به این کاخ ها باید بدانید در اختیار شما قرار دهیم و معرفی مختصری از هر کاخ را برای شما آورده ایم. شما هم هنگام مسافرت به شهر تهران می توانید از طریق سایت اینترنتی مستر بلیط اقدام به خرید بلیط خود نمایید و راهی سفری لذت بخش شوید.

کاخ سعد آباد

هنگام سفر به تهران شما با هزارها بنای تاریخی و فرهنگی رو به رو خواهید شد اما برای بازدید از تمامی اثرهای تاریخی شهر تهران به زمان زیادی نیاز دارید. در مرحله اول به سراغ کاخ ها و موزه ها بروید که تعداد آن ها هم کم نمی باشد. اولین کاخی که در تهران مد نظر قرار می گیرد کاخ سعد آباد می باشد که حدود 1100000 هزار متر مربع وسعت دارد. این کاخ را می توانید در قسمت شمال شرق تهران ببینید بهتر است بگوییم در منطقه خوش آب و هوای بی نظیر دربند و توچال قرار دارد، این کاخ در زمان قاجار و هنگامی که شهر تهران را به عنوان پایتخت قرار دادند ساخته شد و از آن زمان به بعد تبدیل به کاخ ییلاقی شاهان شد و به دلیل هوای معتدل و خنکی که بر این منطقه حاکم است در فصل تابستان مکانی مناسب برای استراحت و تفریح می باشد. یکی از ویژگی های باغ های قدیمی این است که درهای متعددی را برای آن ها ساخته اند. این کاخ هم از 5 درب ورودی برخوردار می باشد. یکی از این درب ها درب نظامیه می باشد که در زمان قاجار برای انجام رژه در مراسمات و یادمان ها از آن گذرمی کردند و در زمان پهلوی برای دیدن رژه سربازان از این درب عبور می کردند.

از دیگر درب های ورد آن درب زعفرانیه می باشد که رو به محله زعفرانیه باز می شود و برای زمان هایی که مهمانان خارجی به کاخ می آمدند از آن استفاده می نموند. درب خیابان دربند را که در زمان حکومت محمد رضا شاه برای مراسمات نظامی از آن استفاده می شد به چند دلیل ساختند، دلیل اصلی استفاده از این درب این بود که مردم می توانستند بعضی اوقات برای دیدن رژه به آن جا بروند. درب میدان دربند هم امروزه برای ورود عموم مردم مورد استفاده قرار می گیرد. چهار درب دیگر کاخ باقی می ماند که دو تای آن ها جعفر آباد می باشد و برای رفت و آمد خدمه ها مورد استفاده قرار می گرفت، درب دیگر رودخانه نام دارد که دلیل آن همجواری با رودخانه ای است که در زیر پل تجریش جریان داشته و آخرین درب، درب کاخ سفید می باشد که این اسم در رابطه با روابط ایران و آمریکا داستان هایی دارد و رو به کاخ سفید باز خواهد شد.

کاخ نیاوران

یکی از مهم ترین جاذبه های تاریخی و دیدنی شهر تهران که در زمان حکومت محمد رضا پهلوی به شلکی مدرن تعمیر شده است و از آن برای محل زندگی خود و خانواده استفاده نموده، اما پیشه و قدمت آن به زمان حکومت قاجاریان بر می گردد، در آن زمان در نزدیکی روستایی به اسم گرده وی که نی زاری بیش نبوده است باغی را احداث می کنند که به باغ ییلاقی فتحعلی شاه مشهور می شود و آن را نی اوران نامیدند. در اوایل این کاخ برای استراحتگاه شاهان قاجاریه مورد استفاده قرار می گرفت اما بعد ها در گذر زمان بعضی از بناهای کوچک این باغ ویران شدند، در سال 1347 شمسی کاخ نیاوران را مورد بازسازی و مرمت قرار دادند و به دستور محمد رضا شاه بنایی را در این باغ ساختند و تا قبل از خروج محمد رضا شاه پهلوی از ایران محل سکونت آن بوده است.

مجموعه تاریخی نیاوران حدود 11 هکتار مساحت دارد که در شمال تهران در میدان شهید باهنر واقع شده است. محوطه کاخ نیاوران شمال عمارت و موزه پارچه و لباس های سلطنتی، موزه حوضخانه، کوشک احمد شاهی، موزه جهان نما، عمارت صاحبقرانیه، موزه خودروهای اختصاصی و باغ کتیبه می شود. کاخ نیاوران را می توانید در شمال شرقی این باغ مشاهده کنید که وسعت آن به حدود 9000 متر مربع می رسد و شامل دو طبقه و یک نیم طبقه می شود. در اوایل که این کاخ اختصاصی را ساختند برای پذیرایی از میهمانان سلطنتی و عالی رتبه استفاده می کردند اما با توجه به زیبایی طراحی و معماری آن محمد رضا شاه تصمیم گرفت که این کاخ را برای محل زندگی خود و خانواده اش بسازد. طبقه همکف کاخ نیاوران دارای سرسرایی است که تمامی اتاق ها در محوطه اطراف آن ساخته شده اند، اتاق هایی که در این طبقه قرار گرفته اند شامل: سالن سینما اختصاصی، سالن پذیرایی، اتاق غذا خوری، اتاق انتظار و تالار آبی می شود. در نیم طبقه این بنا اتاق کنفرانس، اتاق خواب لیلا کوچک ترین عضو خانواده، دفتر منشی فرح دیبا و اتاق کار قرار گرفته است. در طبقه دوم می توان اتاق خواب اختصاصی محمد رضا پهلوی و استراحتگاه آن را مشاهده نمود، همچنین اتاق فرزندان شاه و اتاق آرایش و لباس فرح دیبا در این طبقه واقع شده است. کاخ نیاوران را در سال 1382 برای مرمت و بازسازی تعطیل نمودند بعد از 6 سال تلاش بی وقفه توانستند در سال 1388 آن را افتتاح نمایند.

کاخ صاحبقرانیه

یکی از کاخ های که درون مجموعه تاریخی نیاوران جای گرفته است کاخ صاحبقرانیه می باشد هر چند به ظاهر نمای زیبایی ندارد اما با وارد شدن به این کاخ می توانید معماری و ظرافت شرقی را در آن بیابید. نگاره هایی که درون این عمارت قرار گرفته است با تزئینات معماری ایرانی ترکیب بی نظیری را به وجود آورده اند. پدر ناصرالدین شاه در قلعه محمدیه که کاخ ییلاقی آن به شمار می رفت در گذشت. ناصرالدین شاه بعد از مرگ پدرش دیگر به آن کاخ نرفت چرا که یادآور پدرش برای او بود. در آن زمان رئیس تشریفات خود را فراخواند و به او دستور داد که از اطراف تهران دیدن نماید و بهترین جای آن را که از آب و هوایی خنک برخوردار است بیابد بنابراین بعد از تحقیق و جستجو در سال 1267 هجری قمری کاخ صاحبقرانیه را احداث نمودند.

در زمان گذشته هر قرن 80 سال بود و زمانی که ناصرالدین شاه به سی امین سال سلطنت خود رسیده بود خود را صاحب قرآن نامید به همین علت نام این کاخ را صاحبقرانیه نامیدند. در وسط کاخ تالار آیینه ای قرار داشت که یکی از پنجره های آن به طرف جنوب تهران گشوده می شود و پنجره ای دیگر رو به کوه های البرز باز می شود، به طور کلی می توان گفت که کاخ صاحبقرانیه از دو قسمت تشکیل شده است، یک کاخ بزرگ و حرمسرا و اندرون آن، قسمت دیگر کاخ بزرگ از تالار آیینه و چند اتاق تشکیل شده است.

کوشک احمد شاهی

در مجموعه نیاوران می توان کاخ دیگری را دید که به کوشک احمد شاهی معروف است، این عمارت را در کنار کاخ صاحبقرانیه ساخته اند این کوشک حدود 100 سال از ساختش می گذرد و به عنوان استحراتگاه ییلاقی احمد شاه قاجار مورد استفاده قرار گرفته بود که حدود 800 متر وسعت دارد. این عمارت زا دو طبقه تشکیل شده و سقف آن را به صورت شیروانی و با معماری اصیل اروپایی و تلفیقی از معماری ایرانی ساخته اند. یکی از ویژگی هایی که بنای کوشک احمد شاهی را از دیگر بناها متمایز می کند نمای آجرین آن و تزئینات سرتاسری است که بر روی نمای بیرونی ساختمان به کار برده اند.

آجرهای آن را با طرح های نقش دار در کنار هم دیگر با رنگ نخودی قرار داده اند. زمان حکومت محمد رضا شاه این عمارت به عنوان محل کار و زندگی آن شناخته می شد به همین علت ساختمان را مرمت نمودند. در طبقه همکف کوشک احمد شاهی یک حوض از سنگ مرمر ساخته شده و در وسط ساختمان می باشد و یک سرسرا تشکیل شده است. در اطراف آن 6 اتاق و دو راهرو وجود دارد، اشیا و لوازم داخل کوشک احمد شاهی از جنس نقره، چوب، برنز، عاج و. می باشد همچنین می توان هدیه های مختلفی را روسای کشور ها به شاه تقدیم نموده اند، تابلو ها، مدال ها، فسیل های انواع حیوانات، سنگ کره ماه به رضا شاه پهلوی هدیه داه شده است و. را در آن مشاهده نمود. هنگامی که بخواهید از این بنای تاریخی دیدن نمایید می توانید بلیط اتوبوس تهران را تهیه نمایید و راهی سفر شوید.

کاخ شمس العماره

اگر می خواهید معماری بی نظیر ایرانی را مشاهده کنید باید سری به کاخ شمس العماره بزنید که از یادگاری های زمان حکومت زندیه می باشد. این کاخ را در مجموعه گلستان ساخته اند، در زمان حکومت قاجاریان ساختمان های متعددی را به این بنا اضافه نمودند. عمارت شمس العماره از 5 طبقه تشکیل می شود و نمای بیرونی آن را به شکل قرینه طراحی نموده اند، هنگام مشاهده این کاخ می بینید که دو برج در سمت راست و چپ این عمارت واقع شده است که به دلی اینکه از ارتفاع زیادی برخوردار هستند دیدی بسیار مناسبی بر روری مجموعه دارند. در ساخت این عمارت از سبک بناهای اروپایی ایده گرفته اند اما می توان ویژگی های معماری سبک ایرانی را هم در آن مشاهده نمود.

در شمس العماره هنرهای تزئینی زیادی وجود دارد، آیینه کاری های ظریف، گچ بری های دیوار و سقف ها از تزئیناتی است که بر روی این عمارت اجر ا نموده اند. ورودی اصلی کاخ شمس العماره در سمت غرب مجموعه گلستان قرار گرفت است. در طبقه اول این عمارت می توان شاه نشین و ایوان آن را مشاهده نمایید، همچنین اتاق هایی را در اطراف آن بنا نهاده آن که برای مراسمات رسمی از آن استفاده می کنند. به طبقه های بالاتر که می روید اتاق ها و راهروهای مختلفی را مشاهده می کنید که در زمان خود کاربرد داشته اند؛ مثلا برای صرف عصرانه، تفریحات روزانه، ورزش و. به این عمارت می رفتند. به غیر از طبقه آخر در هر طبقه دو اتاق در کنار هم دیگر قرار گرفته اند که یکی از آن ها محلی برای تردد بوده و بعضی از پله ها را در اتاقی دیگر ساخته اند. کلاه فرنگی از دیگر بخش های این عمارت به شمار می رود که هنگام رفتن به طبقه آخر می توان از این قسمت دیدن نمایید.

کاخ مرمر

یکی از کاخ هایی که در زمان حکومت پهلوی ساخته شده است کاخ مرمر می باشد که در سال 1316 کار ساخت آن را شروع نموده اند. این عمارت را شبیه به گنبد مسجد شیخ لطف الله ساخته اند. استاد بهزاد، استاد خاتم، استاد احمدی و کاشی کار نامی استاد لرزاده در ساخت این بنا همکاری داشته اند. این کاخ محل کار و زندگی رضا شاه بوده است، بعد از آن هم از آن برای قرار ملاقات های محمد رضا شاه با نمایندگان خارجی استفاده می کردند. تروری را که در سال 1344 در این کاخ بر روی محمد رضا شاه انجام دادند باعث شد مدت ها این کاخ بدون استفاده باقی بماند.

بعد از گذشت چندی در سال 1355 به دستور محمد رضا شاه کاخ مرمر را مرمت نمودند و از آن به عنوان موزه پهلوی استفاده می نمودند. در اوایل انقلاب از کاخ به عنوان کمیته انقلاب اسلامی استفاده می کردند و بعد از آن ها تحت تملک قوه قضایه در آمد؛ اما باز هم در سال 1370 قوه قضایه این کاخ را خالی کرد و به محل دفتر رفسنجانی تبدیل شد و مجمع تشخیص مصلحت نظام از آن استفاده می کردند. در نهایت در سال 1398 این کاخ را دوباره خای کردند و تغییر کاربری دادند و آن را به بنیاد واگذار نمودند. در این کاخ می توان موزه ملی قرآن، کاشی کاری های بی نظیر گنبد، کتابخانه قرآنی که حدود 30 هزار جلد قرآن و کتاب های احادیث را در خود جای داده می توان مشاهده نمود و چشم هر گردشگری را به سمت خود جذب می کند. با توجه به زیبایی که در این کاخ نهفته است هر کسی دوست دارد به دیدن آن برود برای این کار می توانید بلیط هواپیما تهران را تهیه کندی و سفر لذت بخش خود را آغاز نمایید.

کاخ سلطنت آباد

یکی از بزرگترین باغ های ییلاقی ناصرالدین شاه قاجار سلطنت آباد بود که در آن کاخ سلطنت آباد را بنا نهادند، در معماری این کاخ از تزئینات و گچ بری های بی نظیر در نها یت دقت استفاده کردند اما از آن فقط کلاه فرنگی باقی مانده است که متاسفانه آن را برای بازدید عموم قرار نداده اند. کاخ سلطنت آباد دارای قسمت های مختلفی بوده که عمارت حوضخانه، برج سلطنت آباد و تالار آیینه از آن باقی مانده و آن را در اختیار وزارت دفاع قرار داده اند. قدمت این بنا به سال 1265 باز می گردد. قسمتی از کاخ سلطنت آباد را در زمان رضا شاه پهلوی ویران نمودند. تاج گذاری احمد شاه قاجار، محاکمه دکتر محمد مصدق از رویداد هایی است که در این باغ رخ داده است.

کاخ گلستان

یکی از اثرهای تاریخی شهر تهران که به تازگی در یونسکو به ثبت جهانی رسیده است کاخ گلستان می باشد. قدمت این عمارت به زمان حکومت صفویان و شاه طهماسب اول باز می گردد و از چند عمارت و کاخ تشکیل شده که یکی از مهم ترین آن ها را در زمان حکومت قاجاریان ساخته اند و محلی برای سکونت شاهان قاجار بوده افرادی مثل ناصرالدین شاه قاجار، مظفرالدین شاه قاجار، فتحعلی شاه قاجار و آغا محمد خان قاجار در این بنا زندگی کرده اند. کاخ گلستان به دو بخش بیرونی و درونی تقسیم می شود که امروزه فقط بخش بیرونی آن برجای مانده است زیرا در زمان حکومت رضا شاه پهلوی به دلیل تنفرش از شاهان قاجاریه دستور داد که بنای داخلی آن را تخریب کنند و وزرات دارایی را به جای آن بنا نهادند.

قسمت داخلی کاخ گلستان محل زندگی همسران صیغه ای پادشاهان قاجاریه بوده، بعضی اوقات تعداد همسران پادشاه ها به 400 نفر می رسید. ایوان تخت مرمر یکی از قسمت های این کاخ می باشد که تاج گذاری آغا محمد خان قاجار را در آن مکان انجام داده اند، همچنین جانشینی فتحعلی شاه قاجار هم در این مکان صورت گرفت. حوضخانه ای در طبقه همکف این کاخ قرار گرفته که از بناهای زمان پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار می باشد. از دیگر قسمت های کاخ گلستان سفره خانه آن می باشد که در زمان پادشاهی ناصرالدین شاه به محل نگهداری هدیه هایی که پادشاهان خارجی آورده بودند تبدیل شد اما در دوزادهمین سال پادشاهی محمد رضا شاه به محل استقبال و پذیرایی ازمیهمانان خارجی تبدیل شد. تالار سلام، تالار آیینه، شمس العماره، خلوت کرمی خانی، موزه مخصوص و نگار خانه از دیگر قسمت های مجموعه گلستان می باشد.

قصر قاجار

در زمان پادشاهی فتحعلی شاه قاجار یعنی در سال 1277 دستور داد که کاخی را در خارج از تهران برای او بسازند که این قصر معرو ف به قصر قاجار می باشد. این قصر با گذشت زمان رونق خود را از دست داد یعنی در سال 1284 شمی قسمت عظیمی از آن را ویران نمود، بعد از گذشت تقریبا 130 سال یعنی در زمان سلطنت رضا شاه به دلیل اینکه زندانیان آن ها زیاد شد و جایی برای نگهداری آن ها نداشتند این کاخ را به زندانی تبدیل نمودند که به عنوان اولین زندان تهران شناخته می شود.

زندان قصر را بر روی قصر قاجار ساخته اند و در سال 1308 هجری شمی 192 اتاق را در آن بنا نهاند که جای 800 زندانی را داشت، اما در سال 1381 تصمیم گرفتند که این زندان را تخریب کنند اما به دلیل اینکه محل زندانیان سیاسی بود مانع از تخریب نمودن آن شدند و آن را در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رساندند. شهرداری تهران زندان های قدیمی را به مراکز فرهنگی تبدیل نمود و طی این برنامه این زندان را به باغ موزه قصر تبدیل نمودند و در سال 1391 فعالیت خود را شروع نمودند.